…czyli historia Cieszyna w nowoczesnej formie

To prawdziwy fenomen! Mieliście kiedykolwiek okazję zobaczyć muzeum zlokalizowane na granicy dwóch państw? Jeśli nie, to koniecznie wybierzcie się do Cieszyna. Tam, nad brzegami Olzy powstało Open Air Museum Cieszyn. Český Tĕšín. Oficjalne otwarcie nastąpiło pod koniec września 2019 roku.

Inspiracją do stworzenia ekspozycji na świeżym powietrzu była historia Polaków i Czechów, którzy przez całe wieki żyli tuż obok siebie. Trasa zwiedzania rozpoczyna się przy hali widowiskowo-sportowej. Następnie czeka Was spacer aleją Piastowską wzdłuż rzeki. Po krótkim marszu dotrzecie do mostu Przyjaźni (po czesku: most Družby), który do 2007 roku pełnił funkcję drogowego przejścia granicznego. Dalej wystawa ciągnie się wzdłuż nadbrzeża Svobody (Wolności).

Co będziecie mogli zobaczyć podczas tej transgranicznej wędrówki? Otóż, na odnowionym oraz uporządkowanym terenie przylegającym do Olzy ustawiono okrągłe, drewniane siedziska zwane Kołami Czasu. Do nich przyczepiono tabliczki z 28 najistotniejszymi dla miasta datami (od budowy w X wieku grodu obronnego na wzgórzu po podział Śląska Cieszyńskiego w 1920 roku między Polskę a Czechosłowację). Co ciekawe wspomniane siedziska świecą po zapadnięciu zmierzchu.

Na brzegu Olzy natraficie również na pięć gablot. Każda wyposażona została w siedem edukacyjnych paneli. Z informacji tam zawartych odkryjecie Cieszyn na nowo. Przede wszystkim poznacie samą rzekę oraz jej znaczenie w rozwoju regionu. Dowiecie się jak bardzo zakorzeniła się w świadomości mieszkańców i kto odmalował jej urok w literaturze, malarstwie, fotografii.

Ale Olza to także całe gro zwierząt, dla których jest schronieniem i mosty (również te już nieistniejące) łączące oba brzegi. Najstarszy z nich wykonany z drewna powstał na przełomie XIV i XV wieku. Umożliwiał przedostanie się z centrum na przedmieścia, które wyrosły na lewym brzegu rzeki. Wystawa nie pomija historii Zaolzia oraz codziennego życia Polaków, którzy po podziale Śląska Cieszyńskiego stali się mieszkańcami Czechosłowacji.

Wszystkim wiadomościom historycznym towarzyszą kody QR. Kiedy je zeskanujecie przeniesiecie się na stronę internetową muzeum, gdzie poszerzycie swoja wiedzę i obejrzycie galerie zdjęć.

Open Air Museum Cieszyn. Český Tĕšín stworzyło również aplikację mobilną. Za jej pośrednictwem wyślecie wirtualną pocztówkę. Ale nie byle jaką. 😉 Cofniecie się w czasie i będziecie mogli wystąpić jako Mieszko I (pierwszy książę cieszyński), Elżbieta Lukrecja (księżna, ostatnia z rodu Piastów cieszyńskich) bądź cesarz Franciszek Józef I (Habsburg, podczas swojego panowania cztery razy odwiedził Cieszyn).

Co znajduje się po stronie naszych sąsiadów? Powstała tam przystań. Jeśli jesteście wilkami morskimi, bez problemu zacumujecie w tym miejscu Waszą jednostkę pływającą. Impulsem do budowy właśnie przestani stała się piosenka Jaromíra Nohavicy pt. Jacek. Artysta napisał ją wiosną 1989 roku, czyli w momencie kiedy granica polsko-czeska była strzeżona i nie dało się przekroczyć jej bez stosownych dokumentów.

Na drugim brzegu rzeki Olzy żyje Jacek
niewiele metrów dzieli go ode mnie
więc ślemy sobie choć pozdrowień race
dwaj sojusznicy i dwie bliskie ziemie

Z brzegów puszczamy kaczki dla zabawy
gdy jeden wygra drugi robi grandę
kręcą głowami czesko-polskie baby
bo uprawiamy własną propagandę

Całą drogę wzdłuż nadbrzeża można pokonać na własnych nogach bądź rowerem. Została ona odpowiednio oświetlona i stanowi ciekawe połączenie treści edukacyjnych z rekreacją. Jeśli chcielibyście poznać z różnych perspektyw dzieje miasta egzystującego na granicy dwóch krajów, przybywajcie do Cieszyna.

(fot. Muzeum)