Tatuaże. Niektórzy je uwielbiają i chętnie pokrywają nimi kolejne partie ciała. Natomiast inni podchodzą do nich z dużą rezerwą i nigdy nie zdecydowaliby się na tego typu ozdobę.

Tymczasem sam tatuaż ma niezwykle długą historię oraz bogatą symbolikę. Najprawdopodobniej towarzyszył ludzkości od czasów starożytności (a może nawet wcześniej). Samo słowo tatuaż wywodzi się z języka tahitańskiego i odnosiło się do czynności znakowania ciała. Pierwsze wzory wykonywano przy użyciu pazurów dzikich zwierząt oraz szponów drapieżnych ptaków. W naciętą skórę wcierano po prostu sadzę bądź inne barwniki.

Litografia ukazująca proces tatuowania w Nowej Zelandii, publikacja z 1840 r. (Muzeum Tatuażu)

Tatuaże w zależności od kręgu kulturowego oraz uwarunkowań historycznych miały różne znaczenie.

1. Maorysi wykonywali sobie tatuaż twarzy zwany moko. Przywiązywano do niego bardzo dużą uwagę, a z wzorów można było wyczytać informacje o przynależności plemiennej, pozycji społecznej czy doczesnym życiu wytatuowanego.
2. Starożytni Rzymianie oraz Hellenowie tatuowali więźniów oraz przestępców.
3. Scytowie (koczowniczy lud) upodobali sobie motywy zwierzęce (jelenie, osły, kozły śnieżne oraz gryfy i fantastyczne bestie). Nie do końca wiadomo jakie miały znaczenie. Można jednak wnioskować, że umieszczane najczęściej na lewej ręce wojownika, miały w cudowny sposób prowadzić jego strzały.
4. Pierwsi chrześcijanie na znak przynależności do Kościoła tatuowali sobie znak ryby, krzyża bądź inicjały Jezusa. Co ciekawe anglosaski król Harold II posiadał wytatuowane na swojej piersi imię żony – Edith. Dzięki temu bez problemu zidentyfikowano jego ciało po bitwie pod Hastings w 1066 roku.
5. Mnisi buddyjscy wykonują sobie tatuaże białym atramentem, które mają chronić przed złymi duchami.
6. Podczas II wojny światowej oznaczano wytatuowanymi literami i cyframi więźniów w obozach koncentracyjnych. To chyba najsmutniejszy rozdział w całej historii tatuażu.

Kunishige, wytatuowany aktor teatru kabuki, drzeworyt ukiyo-e z poł. XIX w.

Jeśli jesteście fanami zdobienia skóry i akurat będziecie na Górnym Śląsku to koniecznie odwiedźcie Muzeum Tatuażu w Gliwicach. To jedyna tego typu placówka w Polsce.  Jak się okazuje, po zamknięciu Amsterdam Tattoo Museum, nie znajdziecie podobnego muzeum także w całej Europie. Swoje podwoje otworzyło 30 czerwca 2012 roku. A wszystko za sprawą Piotra Wojciechowskiego: założyciela Wydawnictwa Kontrowers, właściciela studia D3XS Tattoo Orchestra oraz wielkiego miłośnika tatuażu i tego, co ze sztuką tatuowania związane. [Wywiad z Piotrem Wojciechowskim do przeczytania na łamach Muzealnictwa.com – Red.]

Logo Muzeum Tatuażu

Placówka to prawdziwa gratka dla wszystkich miłośników tatuażowych wzorów oraz tych, który żywo interesują się historią tatuażu. Już od wejścia w oczy rzucają się intensywnie czerwone ściany ozdobione rycinami oraz grafikami przedstawiającymi popularne motywy m.in. w czasie panowania w Wielkiej Brytanii królowej Wiktorii Hanowerskiej oraz w okresie Edo.

Chociaż muzeum nie należy do dużych, to kolekcja gromadzona przez lata jest naprawdę imponująca. W gablotach będziecie mogli zobaczyć m.in.:

• maszynki elektryczne (te najstarsze pochodzą z początków XX wieku),
• narzędzia do tatuowania używane przez społeczności plemienne (np. te zamieszkujące Birmę, Tajlandię czy Borneo),
• przeróżne fotografie, litografie, drzeworyty (w tym japońskie ukiyo-e z XIX wieku) oraz pocztówki,
• liczne publikacje dotyczące tatuowania (począwszy od tych z XVIII wieku),
• XIX-wieczne tattoo flash, czyli odręcznie wykonywane tatuażowe wzory.

Praktycznie:

• muzeum otwarte jest od poniedziałku do soboty (od 10:00 do 18:00),
• wstęp jest bezpłatny.

(fot. ze zbiorów Muzeum)