Byliście kiedyś w placówce, która została wybudowane z myślą tylko o jednym eksponacie? Jeśli nie, zapraszamy do Vasa Museet – niezwykłego miejsca na mapie całej Skandynawii.

Dnia 10 sierpnia 1628 roku olbrzymi okręt wojenny Vasa kierował się ku wyjściu z portu. Po pierwszym podmuchu wiatru nieznacznie przechylił się na bok. Niestety drugie uderzenie powietrza  przewróciło statek na bok, który wypełniając się wodą osiadł na dnie morza, zabierając ze sobą w ostatnią podróż ponad trzydziestu członków załogi. Galeon ponownie światło dzienne ujrzał po 333 latach, kiedy to badacz Anders Franzén trafił na jego ślad. Okręt Vasa wydobyto z mułu w 1956 roku, a po drobiazgowej konserwacji postanowiono wystawić go na widok publiczny. Tym sposobem powołano do życia muzeum, w którym na honorowym miejscu znajduje się jeden przedmiot – majestatyczny statek.

Placówka znajduje się w Sztokholmie na niezwykle zielonej wyspie Djurgården stanowiącej przed wiekami tereny łowieckie. Tutaj polowali szwedzcy królowie, a Jan III Waza założył swój zwierzyniec z jeleniami, reniferami oraz łosiami. Aby dostać się do środka muzeum należy pokonać troje drzwi. Po otwarciu ostatnich staniecie w obliczu pięćdziesięciodwumetrowego kolosa ulokowanego w przyciemnionym pomieszczeniu. Punktowe światła tworzą specyficzny klimat, dzięki któremu z łatwością przeniesiecie się w czasie do siedemnastowiecznej Szwecji. Całemu statkowi można przyjrzeć się z poziomu 6 kondygnacji. Dzięki temu dokładnie poznacie cały eksponat: od części konstrukcyjnej, która zanurzała się w wodzie aż po maszty. Co ciekawe na każdej kondygnacji znajduje się inna wystawa związana z historią okrętu Vasa. Będziecie mogli dowiedzieć się jak toczyło się życie pod pokładem statku, jak został wydobyty sam wrak oraz obejrzycie mapę przedstawiającą działania wojenne prowadzone przez kraja bałtyckie w XVII wieku. Niezwykłym przeżyciem może być również spacer po bocianim gnieździe. Duża wysokość z pewnością niejedną osobę przyprawi o szybsze bicie serca.

Sam okręt po wydobyciu z morskich odmętów przeszedł gruntowną konserwację. Co ciekawe 95% całego statku to oryginalne wyposażenie, części konstrukcyjne i zdobienia. Wszystko za sprawą tego, że w miejscu, gdzie spoczął na kilkadziesiąt lat woda nie była mocno zasolona i nie spowodowała dużych uszkodzeń. Wraz z tym olbrzymem wśród mułu oraz szlamu znaleziono szczątki 16 członków załogi, a także ich dobytek. W jednej z części wystawy można obejrzeć zrekonstruowane twarze ofiar, co z pewnością zapadnie w pamięć wielu zwiedzającym.

Trzeba zaznaczyć, że okręt Vasa miał być chlubą szwedzkiej marynarki wojennej. Powstał na zlecenie króla Gustawa II Adolfa. Posiadał 10 żagli, 3 maszty i ważył 1200 ton. Po zakończeniu budowy był jednym z najpotężniejszych statków na świecie. Dlaczego zatem poszedł na dno po przepłynięciu jedynie kilometra? Otóż, zawiniły błędy popełnione podczas budowy. W trakcie prac król nagle zażądał, aby zwiększono liczbę dział do 64. Jego życzenie wykonano, ale okręt był już zbyt mocno obciążony i zgromadzony balast nie zapewnił mu stabilności.

Obecnie Vasa odznacza się ciemnobrązową barwą. Jednak badania małych kawałków farby pozwoliły ustalić, że początkowo był pomalowany na kolor jasnoczerwony. Nie można pominąć także 700 rzeźb zdobiących ten galeon. To prawdziwy rzeźbiarski majstersztyk! Przedstawiają one postacie biblijne, lwy, greckie bóstwa oraz przeróżne morskie zwierzęta.

Musicie wiedzieć, że okręt miał zostać wykorzystany w działach wojennych przeciwko Polsce.

***

Praktycznie:

– bilet dla osoby dorosłej kosztuje 130 SEK, dla studentów 110 SEK,
– dzieci i młodzież od 0 do 18 roku życia wejdą za darmo,

– bezpłatne zwiedzanie możliwe jest także za okazaniem ważnej katy Stockholm Pass,

– od września do maja muzeum otwarte jest w godzinach 10-17, a w miesiącach wakacyjnych od 8:30 do 18,

– placówka zamknięta jest 1 stycznia oraz od 23 do 25 grudnia.

(fot. Autorka)