Muzeum filmu w Poczdamie przypomina nieco Muzeum Kinematografii w Łodzi – podobna wielkość, historyczny budynek, opowieść o czasach prosperity przemysłu filmowego. Dla turystów pozostaje jednak trochę w cieniu pobliskiego Filmpark Babelsberg, dla którego stanowi jednak świetne uzupełnienie.

Filmmuseum Potsdam mieści się w budynku z 1685 roku, pierwotnie przeznaczonym na przypałacową oranżerię (później znajdowała się tu stajnia). Już od początku XX wieku obiekt był wykorzystywany przez różne muzea, jednak dopiero w latach 60. pojawił się pomysł stworzenia muzeum filmu. Ostatecznie w 1981 r. zostało otwarte jako Muzeum Filmu NRD (Filmmuseum der DDR). Pierwsza wystawa była skupiona głównie na sprzęcie i technice filmowej, później wzbogacono ekspozycję o historię wytwórni filmowych UFA i DEFA. W latach 90. Muzeum zostało zmodernizowane i dostosowane do wymogów „nowych czasów”. Obecnie organizatorem instytucji jest Filmuniversität Babelsberg.

Wnętrze muzeum (fot. W. Pokojska)

Wystawa składa się z siedmiu obszarów. W pierwszym z nich, nazwanym „Kuźnią pomysłów”, pokazany jest początek procesu powstawania filmu – od pomysłów, przez scenariusz, na planowaniu produkcji kończąc. Posłużono się przykładami z dwudziestu filmów, których fragmenty można obejrzeć przy kolejnych pulpitach. Ponadto nagrane zostały wspomnienia aktorów i realizatorów, zaprezentowano materiały prasowe oraz nakreślono historyczne tło i kontrowersje, które w swoich czasach te filmy często wywoływały. Dalsza część pomieszczenia opowiada o gwiazdach i życiu w świetle reflektorów, o przygotowywaniu do ról i charakteryzacji. Zwiedzający mają okazję spróbować swoich sił w tzw. Casting-Box i zrobić próbne nagranie do castingu.

Kolejne pomieszczenie przenosi gości na „plac budowy”. Tutaj można zobaczyć jak wymyślane i projektowane były/są kulisy filmowe. Proces ukazano od pierwszych szkiców i niewielkich modeli po ogromne realizacje, jak np. całe filmowe miasta. W czwartej części wystawy na planie filmowym pojawia się akcja – od jakości pracy na tym etapie zależne są możliwości postprodukcji. Kolejny odcinek powstawania filmu wyjaśniony jest w ekspozycji dotyczącej montażu, który nadaje nagranym materiałom właściwą strukturę i dynamikę. Także tutaj, stole montażowym, zwiedzający może przetestować swoje umiejętności.

Finał zwiedzania stanowi sala „Premiera”. W niewielkiej sali kinowej emitowany jest kolaż filmów, które powstały w Babelsbergu. Intensywny czerwony kolor przywołuje atmosferę wielkich premier filmowych i prestiżowych festiwali. Olbrzymia gablota z nagrodami i statuetkami zaświadcza o sukcesach i dziedzictwie związanym z Studio Babelsberg.

Pamiątki związane z Quentinem Tarantino (fot. A. Pudełko)

Muzeum jest bardzo czytelne i jasno prowadzi przez wszystkie etapy powstawania filmu, pozostawiając zwiedzającemu możliwość zagłębiania się w wybrane zagadnienia. Twórcy zdecydowali się na kolaż środków, za pomocą których pokazana jest historia filmu: wykorzystano zarówno archiwalne materiały, uzupełnione wspomnieniami i relacjami świadków, jak i nagrania stworzone na potrzeby muzeum przez studentów „filmówki”; dokumenty w postaci szkiców, projektów, fotografii; modele; sprzęt techniczny; elementy scenografii i kostiumów; pamiątki związane z wielkimi postaciami kinematografii; a także kilka atrakcyjnych stanowisk zachęcających gości do aktywnego uczestnictwa.

Według danych na stronie Muzeum, na powierzchni 460m2 wystawionych jest ponad 1000 fotografii, ok. 350 fragmentów filmów, oraz ponad 500 eksponatów. Najdalszą drogę (4526km) przebyła do Muzeum nominacja do Oscara dla Franka Beyersa z 1977 roku. Najstarszym eksponatem jest projektor filmowy Ernemann Imperator z ok. 1910 roku, zaś najmniejszym (3,7 cm x 10,6cm) bilet na premierę hitu filmowego „Die Legende von Paul und Paula” w Berliner Filmtheater „Kosmos” z 1973 roku.