Audiodeskrypcja eksponatów? Tak, oczywiście jest, ale jest też coś bardziej niecodziennego – audiodeskrypcja komiksu. I na tym pomysły na udostępnianie ekspozycji Muzeum Wojska w Białymstoku się nie kończą.

Dostępne na stałe

Audiodeskrypcja zawitała do Muzeum Wojska w Białymstoku ponad 4 lata temu. Dziś osoby z niepełnosprawnością wzroku mogą z korzystać z takiego opisu w czasie zwiedzania dwóch wystaw stałych. Pierwsza z nich opowiada o czasach „Między dwiema wojnami”, druga prezentuje „Wojsko Polskie 1956-2010”. Co więcej, samotnie goszczące w muzeum osoby z niepełnosprawnością wzroku mogą próbować dotrzeć samodzielnie do poszczególnych opisanych eksponatów. Trzeba w tym celu wypożyczyć muzealny audioprzewodnik i przejść szybkie szkolenie ze zwiedzania z audiodeskrypcją. Szkolenie jest niezbędne, by zrozumieć, w jaki sposób opatrzone opisem eksponaty przywołują do siebie widzów z niepełnosprawnością wzroku. A robią to specjalnie przygotowanym sygnałem dźwiękowym. Jest on emitowany nieprzerwanie, aż szukający eksponatu widz uzna, że znalazł opisywany obiekt i wyłączy sygnał.

Muzeum Wojska w Białymstoku

Widzowie z niepełnosprawnością wzroku mają też szansę dotknąć niektórych eksponatów, a gdy poznanie oryginału nie jest możliwe, oferowane są kopie i tyflografiki. Dotykanie jest możliwe przede wszystkim w czasie zwiedzania z przewodnikiem, który wie najlepiej, co i jak może oddać pod palce widzów.

Wystawy stałe są też udostępniane osobom z niepełnosprawnością słuchu. Wówczas muzealnych przewodników wspomagają  tłumacze języka migowego.

Dostępne z projektów

Tworzenie projektów dostępnych dla wszystkich, to w białostockim Muzeum Wojska oczywistość już od 3 lat. W 2014 roku na pierwszy ogień poszedł projekt „Ścieżki 3Dostępu”. W trakcie serii warsztatów (trzy bloki tematyczne: „Akt i aktor”, „Ruch i bezruch”, „Technomuzeum”), spotkań i indywidualnych rozmów ze specjalistami powstały scenariusze zajęć atrakcyjne dla odbiorców z różnymi potrzebami, w tym osób z niepełnosprawnością intelektualną, niewidomych i niesłyszących. Najciekawsze z zajęć zostały następnie wypróbowane w praktyce, a później, już  przetestowane i ostatecznie dopracowane, znalazły się w stałej ofercie edukacyjnej MWB. Trwałym efektem projektu, wykorzystywanym nie tylko podczas tych zajęć, stały się też kopie orzełków wojskowych; kopie wydrukowane na drukarkach 3D. Projekt nominowano do nagrody Wydarzenie Historyczne Roku 2015.

Kopie eksponatów do dotykania

W 2015 roku rozpoczął się kolejny uniwersalnie zaplanowany projekt – „Słowo historii. Fotoeseje”. Jednym z elementów działania była audiodeskrypcja zdjęć powstałych do tekstów literackich (autorstwa uznanych pisarzy m.in. Ilony Wiśniewskiej, Michała Olszewskiego, Filipa Springera). Drugim elementem stało się przetłumaczenie tych tekstów, we współpracy ze Stowarzyszeniem Pomocy Niesłyszących MiG-iem, na język migowy, a filmy z tłumaczeniem umieszczono na stronie projektu.

Dostępny komiks

2016 rok był rokiem pogrzebu zamordowanej przez komunistyczną bezpiekę Danuty Siedzikówny „Inki” – 16-letniej sanitariuszki AK, służącej pod koniec życia w jednym z oddziałów podlegających Zygmuntowi Szendzielarzowi „Łupaszce”. Pogrzeb stał się okazją do przypomnienia postaci „Inki”, a Muzeum Wojska postanowiło zrobić to wydając komiks opowiadający o jej życiu. Komiks ukazał się i stał się dostępny także dla niewidomych. MWB, jako pierwsze muzeum w Polsce,  opracowało do komiksu audiodeskrypcję. Jest ona dostępna na stronie internetowej Muzeum.

Obecnie, w czasie pisania artykułu, Muzeum Wojska przygotowuje kolejny komiks, który też ma być uniwersalnie dostępny…

Razem bez barier

Muzeum Wojska włącza się też  w akcje dostępnościowe mające ogólnopolski charakter. Tak dzieje się na przykład w czasie Tygodnia Kultury bez Barier, w którym MWB uczestniczy od pierwszej edycji. Muzeum organizuje wtedy spotkania i warsztaty dla osób niewidzących, warsztaty dla osób niepełnosprawnych intelektualnie i dla osób ze spektrum autyzmu. Ideę udostępniania rozumie przy tym szeroko. Trwający na przełomie września i października Tydzień Kultury bez Barier staje się, w białostockim wydaniu,  szansą na powalczenie z barierami ekonomicznymi (tanio, bardzo tanio, nawet za darmo) i społecznymi (szansa na zwiedzanie muzeum dla całych, zaganianych na co dzień, rodzin z małymi, bardzo małymi dziećmi).