W 2010 roku Nina Simon – inżynier, konsultantka dizajnu dla muzeów, ówcześnie i dziś dyrektorka wykonawcza Muzeum Sztuki i Historii w Santa Cruz (USA) – wydała książkę „The Participatory Museum” [Muzeum partycypacyjne], prezentującą praktyczne sposoby na angażowanie publiczności w muzeach. Książka Simon została uznana za książkę roku w dziedzinie edukacji muzealnej oraz „przyszłą klasykę muzeologii”, sama Simon zaś określona została „wizjonerką muzealnictwa” przez Smithsonian Magazine. Jej metody wyciągnęły muzeum w Santa Cruz z kryzysu, czyniąc je żywym, uczęszczanym miejscem, ważnym dla lokalnej społeczności.

Już w piątek 19 czerwca, o godz. 18:00, w ramach projektu „Laboratorium muzeum”, organizowanego przez Muzeum Woli, oddział Muzeum Warszawy, Nina Simon po raz pierwszy wygłosi wykład dla polskich słuchaczy. Czego dowiemy się o partycypacji w muzeach?

Muzeum dla wspólnoty

W ostatniej dekadzie polskie muzea przeżywały okres dynamicznego rozwoju. Powstały nowe placówki, które zrewolucjonizowały myślenie o wyglądzie ekspozycji, programie muzeum czy o spodziewanej frekwencji. Sukces Muzeum Powstania Warszawskiego czy Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN przypisywany jest m.in. użytym na wystawie multimediom lub emocjom, które wywołuje historia. Jednocześnie poddano modernizacji wiele tradycyjnych muzeów, jak Muzea Narodowe w Warszawie i w Krakowie czy Muzeum Śląskie w Katowicach. Proces tzw. OdNowy przechodzi samo Muzeum Warszawy (remont kamienic staromiejskich, prace nad nową wystawą główną, ale także nowy oddział: Muzeum Warszawskiej Pragi).

Do wywołania efektu nowości i atrakcyjności może przyczynić się nowa siedziba, dizajn czy cyfryzacja zasobów. A także – nowy program merytoryczny, większe zaangażowanie w edukację czy różnorodny kontakt z publicznością. Jak odbiorcy, przyzwyczajeni do możliwości interakcji, emocjonalnego zaangażowania się i współtworzenia, które dają im społeczności internetowe, reagują współcześnie na różnego typu ekspozycje? Czy po muzeum tradycyjnym, a następnie po muzeach interaktywnych i nastawionych na wywoływanie emocji, istnieje dla muzeum trzecia droga?

Nina Simon oraz inni muzealnicy i eksperci, wyrastający z nurtów czerpiących z doświadczeń nowej muzeologii, twierdzą, że tak. Wiedzie przez włączanie publiczności, budowanie zaufania i wspólnoty wokół treści, dziedzictwa, miejsca.

Laboratorium dla polskich i światowych muzealników

Kuratorki projektu Laboratorium muzeum tworzą „laboratorium” – przestrzeń roboczą, w której zaproszeni goście – głośne nazwiska światowej i europejskiej muzeologii wraz z przedstawicielami polskich muzeów i instytucji kultury wymienią się wiedzą, doświadczeniami i pomysłami, poszukają innowacyjnych rozwiązań i odpowiedzi na wyzwania ich codziennej pracy.

Zrekrutowana już grupa warsztatowa projektu liczy trzydzieścioro wyróżniających się badaczy, kierowników działów edukacji, edukatorów, koordynatorów projektów, autorów publikacji o muzeach i dziedzictwie z całej Polski, reprezentujących różne typy instytucji, wliczając w to muzea sztuki nowoczesnej, muzea etnograficzne czy przyrodnicze.

Uczestnicy będą pracować warsztatowo kolejno z Niną Simon, dyrektorką wykonawczą Santa Cruz Museum of Art and History, Jette Sandahl, byłą dyrektorką Muzeum Kopenhagi, założycielką Muzeum Kobiet, Paulą dos Santos – aktywistką, socjomuzeolożką, prezeską MINOM ICOM, oraz z Leontine Maijer van Mensch, v-ce dyrektorką Muzeum Kultur Europejskich w Berlinie. Wszystkie są zarówno ekspertkami, jak i praktyczkami reprezentującymi taki nurt myślenia, w któwym muzeum stanowić może narzędzie zmiany społecznej i budowania wspólnoty, lokalnej lub ponadlokalnej, wokół inkluzywnej tożsamości i historii.

Na projekt składają się również wykłady zaproszonych muzeolożek, odbywające się w Muzeum Warszawskiej Pragi – otwarte dla każdego i darmowe.

Więcej informacji o projekcie Laboratorium muzeum, w tym materiały, zapowiedzi i relacje na stronie www.laboratoriummuzeum.pl.
LABORATORIUM MUZEUM

Otwarte wykłady:

• 19 czerwca, 18:00 | Nina Simon, Muzeum partycypacyjne. Sposoby angażowania odbiorców jako współtwórców
• 25 września, 18:00 | Jette Sandahl
• (październik) | Paula dos Santos
• 20 listopada, 18:00 | Leontine Meijr van Mensch
• 11 grudnia, 18:00 | Premiera publikacji Laboratorium muzeum

Muzeum Warszawskiej Pragi
ul. Targowa 50/52, Warszawa
Organizator: Muzeum Warszawy

Autorki projektu:
Hanna Nowak-Radziejowska – kierowniczka Muzeum Woli, o. Muzeum Warszawy
Aleksandra Janus – kuratorka projektu
Anna Banaś – kuratorka i koordynatorka projektu

Partnerzy: Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów, Forum Edukatorów Muzealnych, Państwowe Muzeum Etnograficzne / Muzeum dla Dzieci

Projekt dofinansowany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Kontakt:
Anna Banaś, +48 607668797, anna.banas@muzeumwarszawy.pl