Założeniem portalu muzealnictwo.com nie jest informowanie o bieżących wystawach muzealnych. Koncentruje się on bowiem na poruszaniu tematów problemowych, omawianiu tendencji zachodzących w polskim i światowym muzealnictwie. Jednak dla otwartej w styczniu w Pałacu Prezydenckim wystawy Jaka sztuka dziś, taka Polska jutro ze zbiorów warszawskiego Muzeum Sztuki Nowoczesnej warto zrobić wyjątek. I to z kilku powodów.

Sama inicjatywa Prezydenta Bronisława Komorowskiego jest wydarzeniem godnym odnotowania. Zaproszenie Muzeum Sztuki Nowoczesnej do prezentacji wybranych obiektów z kolekcji jest czytelnym wyrazem uznania dla tworzących dziś artystów, a w szerszym ujęciu – podkreśleniem znaczenia współczesnej kultury i wartości wsłuchiwania się w podejmowane przez nią tematy. Spotkaniom prezydenckim, których ustalenia mają oczywisty wpływ na naszą przyszłość, kształt polskiej demokracji, debaty publicznej i relacji pomiędzy władzą a społeczeństwem, przez jakiś czas towarzyszyć będą prace m.in. Pawła Althamera, Rafała Bujnowskiego czy Artura Żmijewskiego. Być może – dzięki sile swojego wyrazu – prace te nie pozostaną bez wpływu na przebieg spotkań w Pałacu Prezydenckim. „Liczę na to, że nowoczesne spojrzenie przez nowoczesną sztukę ułatwi zrozumienie Polski dzisiejszej i Polski przyszłej”  – powiedział Prezydent.

Widok wystawy, na pierwszym planie: Wilhelm Sasnal „Bez tytułu (Astronauta)”, 2011 (fot. B. Stawiarski)

Sztuka nowoczesna nie jest i wcale nie musi być łatwa w odbiorze. Wymaga od widza przygotowania, odpowiednich kompetencji intelektualnych. Stąd niestety często jej niezrozumienie i nie najlepszy odbiór społeczny. Jest w tym jednak jakaś prawidłowość. To, co klasyczne dziś, kiedyś często było awangardą. Muzea sztuki mają oczywiście świadomość znaczenia najnowszych dokonań artystycznych i w miarę możliwości rozbudowują kolekcje i udostępniają zbiory publiczności. Jest to niezmiernie ważne dla nas dzisiaj, ale może i ważniejsze dla przyszłych pokoleń, które będą starały się poznać nas i naszą rzeczywistość. Sytuacja Muzeum Sztuki Nowoczesnej jest tu szczególnie trudna. Ponieważ nie posiada ono stałej siedziby, pozbawione jest możliwości eksponowania swoich coraz bogatszych i ważnych zbiorów. Wystawa w Pałacu Prezydenckim to namiastka tego, czym moglibyśmy się cieszyć, gdyby po latach starań udało się wreszcie zapewnić odpowiedni budynek dla MSN i stworzyć w nim galerię stałą polskiej sztuki nowoczesnej. Będąc nieustannie w pewnym zawieszeniu, stale uzasadniając potrzebę własnego istnienia, działając w tymczasowych i prowizorycznych przestrzeniach, muzeum nie ma możliwości rozwinięcia w pełni swojego potencjału. Prezydent – zapraszając do zorganizowania ekspozycji – dał jasny sygnał wsparcia dla MSN, a to dla muzeum niezmiernie ważne. Wyraził również pogląd, że „potrzebne i możliwe jest zbudowanie ambitnej – na miarę polskich ambicji i dzisiejszych możliwości – galerii sztuki współczesnej. Takiej, która nie od razu będzie MoMĄ (The Museum of Modern Art), ale będzie miała duże aspiracje. To jest w zasięgu polskich możliwości. Tu trzeba koncentrować znaczną część wysiłków”.

Obraz Rafała Bujnowskiego „Oczodoły” z 2010 r. w Pałacu Prezydenckim (fot. B. Stawiarski)

Tytuł Jaka sztuka dziś, taka Polska jutro nawiązuje do języka haseł dawnej propagandy, jest cytatem z pracy Cezarego Bodzianowskiego Prognoza. Słowa te – użyte w kontekście wystawy – stały się łącznikiem przestrzeni sztuki i polityki. Jaki wpływ ma sztuka nowoczesna na naszą rzeczywistość? Z pewnością w wielu przypadkach dobrze ją identyfikuje i pomaga wyrazić. Jedno jest pewne – warto, aby jej głos stał się lepiej słyszalny, by na stałe wpisała się ona w przestrzeń publiczną. Warto, żeby była obecna w debatach społecznych i miejscach, w których podejmowane są ważne dla kraju, regionu decyzje. Aby jako efekt niczym nieskrępowanego aktu twórczego artystów, ludzi o szczególnej wrażliwości i przenikliwości widzenia świata, miała swój głos w budowaniu nowoczesnego państwa i tworzeniu społeczeństwa świadomych obywateli. Dlatego potrzebne są takie wystawy, wsparcie dla artystów i tworzących kolekcje sztuki nowoczesnej muzeów. Potrzebny jest stały adres dla Muzeum Sztuki Nowoczesnej.

Widok wystawy, na pierwszym planie: Alina Szapocznikow „Zielnik XII (Głowa Chrystusa)”, 1972 (fot. B. Stawiarski)

Jaka sztuka dziś, taka Polska jutro

Wystawa prac z kolekcji Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie

Artyści: Paweł Althamer, Cezary Bodzianowski, Rafał Bujnowski, Olga Czernyszewa, Sanja Iveković, Wilhelm Sasnal, Alina Szapocznikow, Piotr Uklański, Artur Żmijewski

Pałac Prezydencki, Krakowskie Przedmieście 46/48, Warszawa

26 stycznia 2013 – 21 kwietnia 2013

Wystawa czynna dla publiczności od 10 lutego, w wybrane soboty i niedziele. Wstęp bezpłatny.

Dokładne informacje na temat zwiedzania na www.prezydent.pl oraz www.artmuseum.pl.

Rzeźba Pawła Althamera „Guma” z 2008 r. na wystawie w Pałacu Prezydenckim (fot. B. Stawiarski)